Αθήνα 10/8/2019
Αρ.πρωτ. 2292
ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ
Σχετικά με τη δηλωμένη διάθεση της κυβέρνησης και της πολιτικής ηγεσίας του ΥΠΠΟΑ για μετατροπή των μεγάλων Δημόσιων Μουσείων σε ΝΠΔΔ καθώς και την οδηγία του Γ.Γ. ΥΠΠΟ με θέμα: Ανακοινώσεις-δημόσιες αναρτήσεις για θέματα που άπτονται των αρμοδιοτήτων του ΥΠΠΟΑ
Όπως ρητά έχει διατυπωθεί μέχρι σήμερα από την νέα πολιτική ηγεσία του ΥΠΠΟΑ και με πρόσχημα την αναβάθμιση του ιστορικού κέντρου της Αθήνας, στις προθέσεις της κυβέρνησης είναι η μετατροπή των μεγάλων Δημόσιων Μουσείων σε ΝΠΔΔ. Δηλαδή η αποκοπή τους από τον φυσικό τους φορέα που είναι το ΥΠΠΟΑ, η αυτόνομη διοίκησή τους από Δ.Σ, που προφανώς θα αποτελείται από εκλεκτούς της πολιτικής ηγεσίας και η αυτοτελής διαχείρισή των οικονομικών τους πόρων.
Στο σκεπτικό της κυβέρνησης και της πολιτικής ηγεσίας του ΥΠΠΟΑ βρίσκεται η με επιχειρηματικά κριτήρια προτεραιότητα στην εξωστρέφεια των Μουσείων. Σύμφωνα με όσα αναφέρουν, στόχος είναι τα Μουσεία να αποκτήσουν εκείνη τη διοικητική αυτοτέλεια που θα τους επιτρέπει την αυτοχρηματοδότηση των δράσεών τους και την καλύτερη προβολή των συλλογών τους.
Θυμίζουμε όμως πως τα έσοδα των μουσείων (μικρών και μεγάλων) και των αρχαιολογικών χώρων, μέχρι και σήμερα, πηγαίνουν στο ΤΑΠ το οποίο ως αναδιανεμητικός μηχανισμός καλύπτει τις λειτουργικές ανάγκες του συνόλου υπηρεσιών του ΥΠΠΟΑ, των μνημείων της χώρας, τις αποζημιώσεις που δίδονται σε ιδιώτες για απαλλοτριώσεις ιδιοκτησιών για αρχαιολογικούς σκοπούς και τέλος, βοηθούν το αναπτυξιακό έργο του ΥΠΠΟΑ.
Με την μετατροπή των μεγάλων Μουσείων σε ΝΠΔΔ αυτά θα λειτουργούν ανεξάρτητα και υπό την καθοδήγηση των διορισμένων ΔΣ τους. Αυτόματα οδηγούνται σε οικονομική ασφυξία οι μικρές Μονάδες και οι Υπηρεσίες, καθώς θα υποχρηματοδοτούνται. Ελλοχεύει συνεπώς ο κίνδυνος, ως απόρροια της απώλειας εσόδων, να απειληθούν με κλείσιμο δεκάδες επισκέψιμοι αρχαιολογικοί χώροι και Μουσεία ή να ανατεθεί η διαχείρισή τους σε τρίτους.
Η συζήτηση για τον εκπαιδευτικό χαρακτήρα των Μουσείων, των μνημείων, των αρχαιολογικών χώρων και την «ορθολογική ψυχαγωγία», που πρέπει να προσφέρουν στο κοινό ως χώροι πολιτισμού, υποχωρεί μπρος στην αποκοπή των μεγάλων Μουσείων από τις δομές του ΥΠΠΟ, στον κατακερματισμό της εφαρμοζόμενης πολιτικής για την πολιτιστικής μας κληρονομιάς, στην αποδυνάμωση του επιστημονικού και παιδευτικού τους ρόλου και στην δημιουργία Υπηρεσιών διαφορετικών ταχυτήτων.
Επιπλέον στις 6/8/2019 ο νέος Γ.Γ. του ΥΠΠΟ με έγγραφό του προς όλες τις Υπηρεσίες και θέμα: Ανακοινώσεις-δημόσιες αναρτήσεις για θέματα που άπτονται των αρμοδιοτήτων του ΥΠΠΟΑ, ζητά:
Στο πλαίσιο του στρατηγικού συντονισμού και της ενιαίας οργάνωσης και λειτουργίας, του
ΥΠ.ΠΟ.Α. και προκειμένου να διασφαλίζεται η βέλτιστη προστασία και προβολή του έργου του, καθώς και να αποτρέπεται οποιαδήποτε σύγχυση από την αποσπασματική διάδοση πληροφοριών και ειδήσεων που αφορούν στις δράσεις του, παρακαλούμε για τα εξής: πριν από οποιαδήποτε δημοσιοποίηση ή ανακοίνωση ή δημόσια ανάρτηση για θέματα που άπτονται των αρμοδιοτήτων του (για τις οποίες δεν απαιτείται από την κείμενη νομοθεσία προηγούμενη έγκριση), να ενημερώνεται εκ των προτέρων η αρμόδια Γενική Διεύθυνση
του ΥΠ.ΠΟ.Α., ώστε σε συνεργασία με το Γραφείο Τύπου να γίνονται οι όποιες επίσημες ανακοινώσεις και ενημερώσεις.
Η πολιτική ηγεσία στην πραγματικότητα προσπαθεί να επιβάλει ένα μοντέλο επικοινωνίας του κοινού με τις υπηρεσίες, απόλυτα συγκεντρωτικό, που αν εφαρμοστεί θα οδηγήσει στον ασφυκτικό έλεγχο της ενημέρωσης ακόμα και για αμιγώς επιστημονικά θέματα.
Η ελευθερία της διακίνησης των ιδεών και η ελευθερία του λόγου αποτελούν αδιαπραγμάτευτη συνθήκη για την απρόσκοπτη λειτουργία των υπηρεσιών πολιτισμού και την λειτουργία του υπουργείου προς όφελος των μνημείων και του κοινωνικού συνόλου.
Όμως το ζήτημα της χειραγώγησης της ενημέρωσης από την πολιτική ηγεσία στο ΥΠΠΟΑ, έχει κι άλλες διαστάσεις. Ο ακρωτηριασμός του ΥΠΠΟΑ με την μετατροπή των μεγάλων Μουσείων της χώρας σε ΝΠΔΔ, μπορεί να διευκολυνθεί με την απαξίωση των δημόσιων Μουσείων στα μάτια της κοινωνίας ελέγχοντας την ροή της πληροφόρησης για το πολυσχιδές έργο τους, τις εκπαιδευτικές δράσεις και εκδηλώσεις τους. Έτσι είναι δυνατόν να δημιουργηθεί μια πλαστή εικόνα Μουσείων εσωστρεφών που μονίμως ομφαλοσκοπούν και έχουν απολέσει την επαφή τους με το κοινό. Και επειδή αυτή η ιδιότυπη λογοκρισία δεν μπορεί να γίνει μεμονωμένα για τα μεγάλα Μουσεία, στο έγγραφο του Γ.Γ. συμπεριλαμβάνονται όλες οι Υπηρεσίες συμπαρασύροντας το έργο του ΥΠΠΟ σε συνολική υποτίμηση. Με νέο έγγραφό του στις 8/8/2019 ο Γ.Γ. του ΥΠΠΟ αντί να ανασκευάσει τα γραφόμενα υπεραμύνεται αυτών.
Τα δύο συγκεκριμένα έγγραφα επιδιώκουν να διαμορφώσουν συνθήκες λογοκρισίας κι ως εκ τούτου η ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑ ΕΝΩΣΗ ΣΥΝΤΗΡΗΤΩΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ ζητά την άμεση ανάκλησή τους. Επιπλέον καθιστούμε σαφές ότι οι Συντηρητές Αρχαιοτήτων και Έργων Τέχνης του ΥΠΠΟ θα συνεχίσουν αμείωτα να δημοσιεύουν και να θέτουν στην κρίση του επιστημονικού διαλόγου το έργο τους χωρίς να ζητούν προηγούμενη εισήγηση ή διόρθωση από αυτόκλητους διορθωτές ή υπερασπιστές μιας περίεργης και παρεξηγήσιμης ομοιομορφίας που δήθεν δεν θα προκαλεί σύγχυση.
Ακόμη ζητούμε να μείνει στο περιθώριο ο σχεδιασμός της μετατροπής των μεγάλων Δημόσιων Μουσείων σε ΝΠΔΔ και να εκκινήσει ένας ουσιαστικός διάλογος για την ανάδειξη του πολυσχιδούς έργου των Μουσείων και των Εφορειών καθώς και την δημιουργική επικοινωνία με τους πολίτες.
Το Δ.Σ. της Π.Ε.Σ.Α.
